Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία

• Λίγα λόγια για την οικογενειακή – συστημική προσέγγιση

Η συστημική – οικογενειακή είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση  που αναδύθηκε θεωρητικά μέσα από τη γενική θεωρία των συστημάτων, τη θεωρία της επικοινωνίας και την Κυβερνητική, και κλινικά μέσα από τους καινοτόμους χειρισμούς έμπειρων θεραπευτών που αναγνώρισαν την σημασία  να συμπεριλάβουν στη θεραπευτική διαδικασία τα σημαντικά πρόσωπα από το περιβάλλον του αναφερόμενου ασθενή.  Βρίσκει εφαρμογή τόσο σε κλινικό πλαίσιο ως θεραπευτική επιλογή για άτομα, ζευγάρια και οικογένειες, όσο και σε ευρύτερα συστήματα, όπως σχολεία, εργασιακούς χώρους και οργανισμούς. Μελετά κάθε φαινόμενο ως «όλον», προτείνει μια συνθετική ματιά που εστιάζει στις σχέσεις και την πολυπλοκότητά τους.

• Το ΙΨΚ ως φορέας εκπαίδευσης

Το ΙΨΚ προσφέρει εκπαίδευση στην οικογενειακή – συστημική  προσέγγιση από το 2002 μέχρι σήμερα και είναι πιστοποιημένο εκπαιδευτικό κέντρο από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Οικογενειακής Θεραπείας (European Family Therapy Association – EFTA).

Διαθέτει την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή, όπως αίθουσες μονόδρομου καθρέφτη, αίθουσες σεμιναρίων, δυνατότητα βιντεοσκόπησης συνεδριών και προβολής τους, βιβλιοθήκη. Επιπλέον, παρέχει τη δυνατότητα, κατά περίπτωση, παρακολούθησης του προγράμματος υβριδικά, δηλ. και δια ζώσης και μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας.

Η εκπαίδευση περιλαμβάνει δύο προγράμματα:

1. Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Οικογενειακή – Συστημική Θεραπεία
2. Διετές Πρόγραμμα Ευαισθητοποίησης στις Συστημικές Έννοιες, Θεωρία και Πράξη

Τετραετές  Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στην Οικογενειακή – Συστημική Θεραπεία

• Φορέας πιστοποίησης

Πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Οικογενειακής Θεραπείας (European Family Therapy Association, EFTA) και εναρμονισμένο με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ψυχοθεραπείας (European Psychotherapy Association, EPA).

• Σε ποιους απευθύνεται

Σε πτυχιούχους επαγγελματίες ειδικούς της ψυχικής υγείας που ενδιαφέρονται για τη συστημική προσέγγιση και την εφαρμογή της στην πράξη.

• Διάρκεια σε ώρες και χρόνο 

1400 εκπαιδευτικές ώρες σε 4 έτη (6 εκπ. ώρες/ εβδομάδα) σε δύο κύκλους σπουδών

• Περιεχόμενο

Α΄ Κύκλος σπουδών:  Βασική εκπαίδευση, 1^ο και 2^ο έτος

Θεωρητική κατάρτιση μέσω επεξεργασίας βιβλιογραφίας, εκπόνησης εργασιών, συμμετοχής σε βιωματικές ασκήσεις και επεξεργασίας βιντεοσκοπημένων συνεδριών για τη σύνδεση θεωρίας και κλινικής πράξης.

Ανάπτυξη κλινικών δεξιοτήτων μέσω της παρακολούθησης και, στη συνέχεια, ανάλυσης των κλινικών περιστατικών που διεξάγονται σε συνθήκη μονόδρομου καθρέφτη, της  χρήσης βιντεοσκοπημένων συνεδριών και της ενεργής συμμετοχής των εκπαιδευόμενων στην εκπαιδευτική ομάδα.

Β΄ Κύκλος σπουδών: Ολοκλήρωση εκπαίδευσης, 3^ο και 4^ο  έτος

Ειδικές θεωρητικές ενότητες που συνδέονται με την κλινική πράξη

Κλινική άσκηση που περιλαμβάνει:

• Παρακολούθηση συνεδριών στον μονόδρομο καθρέφτη κι ανάλυσή τους. Συμμετοχή στη θεραπευτική ομάδα πίσω από το μονόδρομο καθρέφτη
• Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου σε ρόλο συνθεραπευτή σε συνεδρίες στο μονόδρομο καθρέφτη
• Ανάληψη περιστατικών από τον εκπαιδευόμενο ως βασικό θεραπευτή
• Συστημική επεξεργασία στα θέματα που προκύπτουν στους επαγγελματικούς χώρους των εκπαιδευόμενων
• Συμμετοχή σε άλλες ομάδες εργασίας εφαρμογής της συστημικής προσέγγισης, όπως σχολεία, σωφρονιστικά ιδρύματα, κέντρα μετανάστευσης, γηριατρικά κέντρα κ.α.

Εποπτεία (ατομική και ομαδική) των εκπαιδευόμενων σε όλα τα κλινικά περιστατικά που αναλαμβάνουν είτε στο ΙΨΚ είτε στους επαγγελματικούς τους χώρους.

Προσωπική θεραπευτική διεργασία (σε ατομικό ή ομαδικό πλαίσιο)  με στόχο την προσωπική ανάπτυξή του κάθε εκπαιδευόμενου αλλά και τη διαχείριση των εμπλοκών του μέσα στο ρόλο του θεραπευτή.

Διετές Πρόγραμμα Ευαισθητοποίησης στις Συστημικές Έννοιες, Θεωρία και Πράξη

Διάρκεια: 420 ώρες, 6 εκπ. ώρες/ εβδ

Η αναγνώριση της αξίας της συστημικής σκέψης, καθώς εφαρμόζεται και σε άλλους επιστημονικούς χώρους και επαγγελματικά πλαίσια εκτός της ψυχοθεραπείας, ενέπνευσε το διετές αυτό πρόγραμμα εισαγωγής και ευαισθητοποίησης στις συστημικές έννοιες τόσο για ειδικούς ψυχικής υγείας όσο και για επιστήμονες από άλλους κλάδους, όπως εκπαιδευτικούς, ειδικούς παιδαγωγούς, νομικούς, γιατρούς, διατροφολόγους κ.α. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει θεωρητική κατάρτιση αλλά και άμεση σύνδεση με την πράξη με τελικό στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους συμμετέχοντες, ώστε να αξιοποιήσουν ενεργητικά και να συμπεριλάβουν στην επαγγελματική τους ταυτότητα και πρακτική τις γνώσεις που θα λάβουν.

Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν, υπό προϋποθέσεις, ενδιαφερόμενοι με βασικές σπουδές στο χώρο των ανθρωπιστικών, κοινωνικών και ιατρικών επιστημών.  Οι αιτήσεις εξετάζονται από τους υπευθύνους του προγράμματος και οι υποψήφιοι αξιολογούνται και μέσω ατομικής συνέντευξης.

Υπεύθυνες εκπαίδευσης – Εκπαιδεύτριες:

• Αναστασία Ζαλοκώστα, ψυχολόγος – υπαρξιακή συστημική ψυχοθεραπεύτρια, επόπτρια, εκπαιδεύτρια, μέλος ΕΛΕΣΥΘ
• Γλυκερία Λιάππα, ψυχολόγος – συστημική ψυχοθεραπεύτρια, επόπτρια, εκπαιδεύτρια, μέλος EFTA
•  Υψιπύλη Κυπραίου, ψυχολόγος – συστημική ψυχοθεραπεύτρια, επόπτρια, εκπαιδεύτρια μέλος EFTA, ΣΕΒΕ

Χρήσιμα Links

• ΕΛΕΣΥΘ, Ελληνική Εταιρεία Συστημικής Θεραπείας, https://www.elesyth.gr
• EFTA, European Family Therapy Association, https://europeanfamilytherapy.eu
• IFTA, International Family Therapy Association, https://www.ifta.org

Βιβλιογραφία

1. Bowen,Μ . (1998). Τα τρίγωνα στην οικογένεια. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα .
2. Hoffman,L. (2002). Τα θεμέλια οικογενειακής θεραπείας . Θεσσαλονίκη: University Studio  Press
3. Παπαδιώτου – Αθανασίου,Β . & Σοφτά – Nail, Λ . (2018). Σχολές οικογενειακής– συστημικής θεραπείας. Αθήνα: Τόπος .
4. ThomassinPatrick, Αναζητώντας τις ρίζες . Αθήνα: Κέδρος
5. Schlippe, Α .  &   Schweitzer,  J.   (2008).   Εγχειρίδιο  της  συστημικής  θεραπείας  και συμβουλευτικής . Θεσσαλονίκη: University Studio Press
6. Παπαδιώτου – Αθανασίου,Β . (2014). Οικογένεια και όρια: Συστημική προσέγγιση. Αθήνα: Τόπος .
7. Satir, V.(2011). Πλάθοντας ανθρώπους. Αθήνα: Κέδρος .
8. Satir, V.(1995). Ανθρώπινη επικοινωνία . Aθήνα: Δίοδος .
9. Παρίτσης,Ν (2012). Η νοημοσύνη της ζωής . Αθήνα: Εκδόσεις Βήτα .
10. Παρίτσης,Ν . (2006). Θεραπεία και εξέλιξη ανθρωπίνων συστημάτων .  Αθήνα: Εκδόσεις Βήτα .
11. Minuchin, S.(2018). Οικογένειες και οικογενειακή θεραπεία. Αθήνα: Πεδίο .
12. Minuchin, S. & Fishman, C. (2007). Τεχνικές οικογενειακής θεραπείας. Αθήνα: Εκδόσεις ΚΕΘΕΑ Ερευνητές
13. ΜακΓκόλντρικ, Μ . & Γκέρσον, Ρ . (1999). Γενεόγραμμα . Αθήνα: Κέδρος .
14. Maturana,H. & Varela, F. (1992). Το δέντρο της γνώσης . Aθήνα: Κάτοπτρο .
15. Κατάκη, Χ . (2009). Οι τρεις ταυτότητες της ελληνικής οικογένειας. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα .
16. Watzlawick,P. (2005). Η γλώσσα της αλλαγής . Αθήνα: Ελληνικά γράμματα .
17. Bateson,G. (2017). Βήματα για μια οικολογία του νου . Θεσσαλονίκη: University Studio Press
18. Carter,B. &McGoldrick, M. (2005). The Family life cycle: A framework for family therapy.
19. Βασιλείου,Γ . (1983). Ο άνθρωπος ως σύστημα στο Σύγχρονα θέματα παιδοψυχιατρικής, Τσιάντης, Μ . & Μανωλόπουλος, Σ . (1987). Αθήνα: Καστανιώτης και Σειρά επικοινωνιών του ΑΚΜΑ – Επικοινωνία 221 (β).
20. Περιοδικό Μετάλογος, Συστημική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος.

21. Napier, A.(2008).To  ζευγάρι: ο εύθραυστος δεσμός. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα .
22. Napier, A. & Whitaker, (2008). Οικογένεια, μαζί όμως αλλιώτικα. Αθήνα: Κέδρος .
23. Jean-Pierre Vernant,(1989).Μύθος και σκέψη στην αρχαία Ελλάδα, Αθήνα:Δαίδαλος
24. Καραγιάννης Δημήτρης,(2018), ΑΛΛΑΖΕΙ οάνθρωπος;, Αθήνα: Αρμός